RALDYZM

Raldyzm - pojęcie w Polsce zupełnie nieznane, choć kierunek ten istnieje w malarstwie i rysunku od niemal dwudziestu lat. Autorem i nazwy, i stojącej za nią teorii, jest Rolf Jahn, niemiecki malarz i rysownik prowadzący kolorowe atelier w Kolonii (więcej: http://www.rolfjahn.de/).

Na czym polega technika stosowana w raldyzmie? Artysta intuicyjnie kreśli linię będącą archetypicznym znakiem i zarazem centrum dzieła. Z tego zaczątku szybkimi ruchami tworzy wielopłaszczyznową i wieloznaczną figurę.

Technika ta pozwala stworzyć interesującą  wewnętrzną logikę obrazu powstającego przez kolejne kroki z wyraźnego centrum - prymarnej linii. I sprawia, że widz może nie tylko szukać własnych znaczeń dzieła, lecz tropić też kolejne kroki artysty i wypatrywać pierwszego - kluczowego - ruchu pędzla czy ołówka.

Raldyzm zachwyca mnie nie tylko dlatego, że w pracy i w domu towarzyszą mi reprodukcje obrazów Rolfa Jahna, w których widzę ptaki, drzewa, wróżki, kosmitów albo że w pamięci mam kolońskie blokowiska ozdobione jego muralami. Kierunek ten to moim zdaniem także doskonała inspiracja, by samemu rozpocząć przygodę ze sztuką. Wystarczy w skupieniu namalować linię, a potem - dać się ponieść fantazji...

COUNTRY ROADS

Rzadko angażuję się w akcje społeczne i niechętnie podpisuję petycje. Ale jedną sygnowałabym bez zastanowienia - tę z wnioskiem, by szczyt Sopris w Górach skalistych nazwać na cześć Johna Denvera, tragicznie zmarłego autora i piosenkarza, spod którego pióra wyszły słynne "Country Roads".

"Annie's Song" króla country, "Wo bist du" (niemieckojęzyczna wersja słynnego "Como tu") hiszpańskiego amanta Julio Iglesiasa (obaj notabene urodzili się w roku 1943) i "Goodbye my love" patetycznego Demisa Roussosa to moje ukochane utwory z dzieciństwa. Piękne, melodyjne, urzekające. Zaśpiewane czystymi anielskimi głosami. Teraz już nie nagrywa się takich piosenek. 

Ale z nich trzech to "Annie's Song" wydawała mi się przez lata najpiękniejsza na świecie. Dobrze, że jej historię usłyszałam dużo później - bo dla każdego, kto ją poznał, romantyczne słowa i dźwięczne nuty nigdy nie zabrzmią już tak samo.

Denver, którego prawdziwe nazwisko brzmiało Henry John Deutschendorf, napisał ją w roku 1974 dla swej żony, Annie Martell. Tekst powstał podobno w kwadrans, w czasie jazdy kolejką górską na górę Ajax w Colorado. Chwila wytchnienia po slalomie na nartach natchnęła piosenkarza do przelania na papier myśli związanych z miłością do ukochanej. Słuchając "Annie's Song" trudno powstrzymać wzruszenie. "Let me drown in your laughter, let me die in your arms". Znam na pamięć cały tekst.

A jednak - jak to w życiu bywa - małżeństwo Denvera się rozpadło. Wyrok sądu dotyczący podziału majątku tak rozwścieczył piosenkarza, że próbował on udusić żonę gołymi rękami. Potem zaś chwycił w szale piłę łańcuchową i przeciął nią na pół małżeńskie łoże.

Może dlatego nie lubię czytać biografii. Wolałam "Annie's Song" bez dźwięku piły w tle.

PŁEĆ MÓZGU

Odpowiadając dziś na pytania psychozabawy mającej określić, ile lat mam w sercu i głowie, czym zamierzałam poprawić sobie humor (co na szczęście się udało), przypomniałam sobie pewien test, na który trafił pewnie niemal każdy student kierunków humanistycznych czytając jedno z dzieł żelaznego kanonu - czyli "Płeć mózgu" Anne Moir i Davida Jessela.

To ciekawe, że test ten - moim zdaniem dość kontrowersyjny - uczynił z wielu z nas swoiste ofiary genderyzmu. Ja na przykład do dziś żyję z kompleksem dwudziestu punktów, które skazały mnie na bycie kobietą z męskim mózgiem :-) A stałam się nią dlatego, że nie przeszkadza mi dźwięk kapiącego kranu i nie rozpoznaję znajomych przez telefon...

Znacie ten test? Jeśli nie, to myślę, że fajnie jest go sobie zrobić (bo to klasyk i doskonały temat do small talku na imprezach), ale moim zdaniem na pewno nie warto zbytnio wierzyć w wynik. Czemu? Bo w ocenie testu jestem bliska jego krytykom, którzy uważają, że w gruncie rzeczy rzeczy jeden stereotyp w płaszczyku naukowości goni tu drugi pseudodogmat. Już sama treść pytań jest mocno dyskusyjna, ale mnie uderzyło coś jeszcze: za każdy brak odpowiedzi dodajemy sobie pięć punktów, czym zbliżamy się do zakresu określonego jako "mózg żeński". A czy rzeczywiście kobiety są bardziej niezdecydowane od mężczyzn?... Moje doświadczenie w tej kwestii jest całkowicie odmienne :-)

***

A oto słynny test na płeć mózgu autorstwa Anne Moir i Davida Jessela:
1. Słyszysz niewyraźne miau. Jak łatwo możesz zlokalizować kota bez rozglądania się dookoła?
a.      Możesz go wskazać, jeżeli się zastanowisz.

b.      Możesz go wskazać bez zastanowienia.
c.      Nie jesteś pewien/pewna czy możesz go wskazać.
2. Jak łatwo możesz zapamiętać piosenkę, którą właśnie słyszałeś/słyszałaś?
a.      Mogę zaśpiewać ją czysto, to bardzo łatwe.
b.      Mogę zaśpiewać ją czysto, jeżeli jest prosta i rytmiczna.
c.      To raczej trudne dla mnie.
3. Telefonuje do ciebie osoba, którą spotkałeś/spotkałaś kilka razy. Jak łatwo rozpoznasz, kto dzwoni - w przeciągu kilku sekund, zanim się przedstawi?
a.       Rozpoznaję osoby z łatwością.
b.       Rozpoznaje osoby co najmniej w połowie przypadków.
c.       Rozpoznaje osoby z trudnością.
4. Jesteś z grupą zaprzyjaźnionych z tobą małżeństw. Dwie osoby z nich mają potajemny romans. Czy dostrzegł(a)byś ich związek?
a.      Prawie zawsze.
b.      W połowie przypadków.
c.      Rzadko.
5. Jesteś na wielkim przyjęciu lub spotkaniu czysto towarzyskim. Zostajesz przedstawiony(a) pięciu obcym osobom. Jak łatwo przypomnisz sobie ich twarze następnego dnia na dźwięk ich nazwisk?
a.      Przypomnę sobie z łatwością większość z nich.
b.      Przypomnę sobie tylko niektóre.
c.      Rzadko przypomnę sobie jakiekolwiek.
6. Jak łatwe dla ciebie były ortografia i pisania wypracowań we wczesnych latach szkolnych?
a.      Łatwe były obie rzeczy.
b.      Łatwa była jedna z nich.
c.      Żadna nie była łatwa.
7. Parkujesz samochód, ale musisz wjechać tyłem, a miejsce jest dość wąskie...
a.      Szukam innego miejsca.
b.      Wjeżdżam tyłem bardzo uważnie.
c.      Wjeżdżam tyłem bez namysłu.
8. Po trzech dniach, które spędziłeś/spędziłaś w obcej miejscowości, ktoś pyta cię, gdzie jest północ.
a.      Jest mało prawdopodobne, byś to wiedział(a).
b.      Nie jesteś pewien/pewna, ale po zastanowieniu się wskazujesz.
c.      Wskazujesz północ.
9. Jesteś w poczekalni u dentysty, czekasz z kilkoma osobami tej samej płci, co twoja. Jak blisko możesz siedzieć koło którejś z nich bez uczucia dyskomfortu?
a.      Mniej niż 15 cm
b.      Od 15 do 60 cm
c.      Ponad 60 cm
10. Odwiedzasz nowego sąsiada i prowadzicie rozmowę. W tle słychać łagodne kapanie z kranu. Poza tym jest cicho.
a.       Usłyszał(a)byś kran natychmiast, lecz próbował(a)byś go ignorować.
b.       Jeżeli zwrócił(a)byś uwagę na kapiący kran, to prawdopodobnie wspominał(a)byś o tym.
c.       Dźwięk kapiącego kranu w ogóle ci nie przeszkadza. 

Punktacja:
a: 10 punktów
b: 5 punktów
c: -5 punktów
Brak odpowiedzi: 5 punktów

Interpretacja: Większość mężczyzn osiąga od 0 do 60 punktów, natomiast większość kobiet od 50 do 100 punktów. Wyniki mężczyzny poniżej 0 i kobiety powyżej 100 punktów wskazują na mózgi uformowane skrajnie odmiennie od mózgów płci przeciwnej. Wynik mężczyzny powyżej 60 punktów może wskazywać na kobiece skłonności jego umysłu, z kolei u kobiety wynik poniżej 50 punktów może wskazywać na męskie cechy jej sposobu myślenia.

Źródło: A. Moir, D. Jessel - Płeć mózgu, PIW 1993

***

ZASADA 7C

Jak poznać wszystkie twarze egzotycznego miasta, jak dotrzeć do jego tajemnic, jak zbadać jego puls? Przez lata zawsze zastanawiałam się, dokąd iść i gdzie zajrzeć, by nic mnie nie ominęło i by poczuć klimat Stambułu, Marrakeszu, Pekinu, Katmandu czy Hawany...

Na bazie doświadczeń z metropoliami na różnych kontynentach udało mi się wynotować miejsca, które pozwoliły mi najlepiej zrozumieć życie miast i ich mieszkańców. A są to:

1. city  / center,

2. churches,

3. coffee shop / café,  
4. cemetery,

5. cinema,

6. casino,

7. cab. 

Moja zasada 7C zwiedzania metropolii to próba zmierzenia się w miarę możności ze wszystkimi tymi punktami. Najtrudniejsze bywają cmentarze, bo w krajach z obrzędowością buddyjską i hinduistyczną takich miejsc po prostu nie ma - prochy wrzuca się bowiem bezpośrednio do rzeki lub ustawia w urnach w świątyni. Centrum to też kwestia wieloznaczna - na przykład w Bangkoku jest jedno centrum historyczne, inne biznesowe i jeszcze centrum turystyczne - wokół Khao San Road.

Kawiarnie są natomiast chyba w każdym mieście na świecie. Co nie znaczy, że zawsze uda nam się tam wypić kawę - w Casablance dano mi jednoznacznie do zrozumienia, że kobieta nie ma czego szukać w takim przybytku. Kina i kasyna to także stały element krajobrazu pewnie niemal wszystkich miast na świecie - i warto tam iść, choć niekoniecznie po to, by zobaczyć film w egzotycznym języku lub przepuścić trochę pieniędzy. Dla mnie miejsca te - podobnie jak bazary - są doskonałym miejscem obserwacji ludzi, ich emocji i zachowań.

Taksówką przejechać się trzeba - bo nigdzie indziej nie poznaje się tak dobrze dynamiki ulicznego ruchu, zwyczajów związanych z potencjalnym naciąganiem turystów oraz subtelności dawania napiwków. Taxi to oczywiście hasło umowne i nie musi oznaczać samochodu - w Azji będzie to bowiem często tuk tuk, a w Afryce coś w rodzaju przewiewnej kolejki na kołach.

Gdzie jeszcze udać się warto? Myślę, że na masaż! Choć słowo to nie jest na "c", to i tak gwarantuje dużo wrażeń (nawet w opcji bez "happy endu"). Zwinne palce Chinek, ciężar tajskich stóp na plecach, mrowienie ciała od namydlonych szczotek w najstarszej łaźni w Baden-Baden, bliski kontakt z kąpielową w tunezyjskim hammamie - to moja niezapomniana kolekcja przeżyć z salonów masażu na czterech kontynentach.

QUIZY

Wiosennych porządków na dysku ciąg dalszy... Dziś znalazłam dwa quizy, które kiedyś napisałam do testów platformy z konkursami: jeden o zwierzętach, a drugi o kolorach. Zapraszam do zabawy!

I. ZWIERZAKI

1. W Papui-Nowej Gwinei żyje Królowa Aleksandry, największy motyl świata. Rozpiętość skrzydeł samicy tego motyla dochodzi wg „Księgi rekordów Guinessa 2010”:

a. do 95 cm

b. do 40 cm

c. do 28 cm

2. Jak miał na imię posiadający magiczne właściwości kot z serialu „Siedem życzeń”?

a. Rademenes

b. Ramadan

c. Ramzes

3. Ile kręgów szyjnych ma żyrafa?

a. 12 kręgów

b. 7 kręgów

c.10-14 kręgów, zależnie od długości szyi

4. Z czego zrobiono ponoć pelerynę pierwszego króla Hawajów - Kamehamehy I?

a. z ok. 10 tysięcy kłów lwa berberyjskiego (Panthera Leo Leo), króla zwierząt

b. z ok. 80 tysięcy piór Hawajki żółtorzytnej, ptaszka z rodziny łuszczaków

c. z ok. 100 tysięcy liści drzewa Noni, symbolu płodności

5. Jak brzmi nazwa największego gryzonia na świecie?

a. kapibara

b. chomik syberyjski

c. królik bengalski

6. W jakie zwierzę zamienił się Gregor Samsa, bohater „Przemiany” Kafki?

a. w rasowego psa

b. w okropnego robaka

c. w dostojnego orła

7. Jak brzmi słowo „nietoperz” pod czesku?

a. myszoptica

b. nietoperek

c. netopýr

8. W ZOO po jednym wybiegu chodzą słonie i flamingi. Pracownik ZOO w czasie inwentaryzacji naliczył 29 głów i 94 nogi. Ile słoni i ile flamingów jest na tym wybiegu?

a. 24 słonie i 5 flamingów

b.15 słoni i 14 flamingów

c.18 słoni i 11 flamingów 

II. KOLORY

1. Liczba kwantowa (wprowadzona, by rozróżnić kwarki znajdujące się w tym samym stanie spinowym) to:

a. ładunek kolorowy

b. liczba czerwona

c. zielony overspin

2. W którym roku powstało Radio Kolor?

a. 1989

b. 1992

c. 1996

d. 2001

3. Który z karcianych kolorów nazywany jest w niektórych regionach Polski „żyrem”?

a. karo

b. kier

c. pik

d. trefl 

4. Akcja filmu „Czerwony” Kieślowskiego rozgrywa się w:

a. Paryżu

b. Genewie

c. Warszawie

d. Belinie

5. Zbiór poezji Jana Lechonia wydany w 1920 w Warszawie, którego problematyka obejmuje postacie i zdarzenia ściśle związane z kulturą i historią Polski, nosi tytuł:

a. „Purpurowa wstęga”

b. „Karminowe obrazy”

c. „Karmazynowy poemat”

d. „Czerwona flaga” 

6. W systemie identyfikacji kolorów Pantone kolor numer 109 jest:

a. żółty

b. biały

c. czarny

d. niebieski

7. Jakiego koloru był magiczny koralik Karolci z książki Marii Krueger?

a. niebieski

b. różowy

c. srebrny

d. złoty

8. Widzenie skotopowe to inaczej:

a. widzenie wyjątkowo ostre

b. widzenie na odległość

c. widzenie nocne

d. widzenie zaburzone

I. Odpowiedzi: 1c, 2a, 3b, 4b, 5a, 6b, 7c, 8c 

II. Odpowiedzi: 1a, 2b, 3d, 4b, 5c, 6a, 7a, 8c  

STAR WARS

Kiedyś opracowałam, wdrożyłam i poprowadziłam program lojalnościowy dla klientów dużej firmy telekomunikacyjnej. Brali oni udział w quizach i zdobywali nagrody - tygodniowe oraz miesięczne. Sympatyczna to była inicjatywa, wspominam ją z uśmiechem (zwłaszcza korespondencję z uczestnikami odnośnie kontrowersji w pytaniach konkursowych) i mam nadzieję, że kiedyś stworzę dla jakiejś firmy podobną platformę.

O Quizzerii pomyślałam dziś dlatego, że przypadkiem znalazłam na dysku konkurs p.t. "Star Wars", który napisałam na potrzeby testów tego projektu. Więc choć chyba nie mogę się mienić PRAWDZIWYM fanem gwiezdnej sagi, ponieważ wolę części nowe od starych, to i tak serdecznie zapraszam dziś na małą zgadywankę.

1. Jakiego koloru był gwiezdny miecz, którym posługiwał się lord Vader w czasie pojedynku ze swym synem?

a. czerwony

b. zielony

c. niebieski

2. W ilu z sześciu części gwiezdnej sagi wystąpił Jar Jar Binks?

a. we wszystkich sześciu

b. w trzech

c. tylko w jednej

3. Jaki element fryzury szczególnie lubiła księżniczka Leja?

a. kucyk

b. grzywkę

c. warkoczyki

d. dredy

4. W jakim kraju do dziś stoją dekoracje do „Gwiezdnych Wojen” (widoczne na zdjęciu)?

a. w Maroku

b. w Tunezji

c. w USA (Nevada)

5. Kto jest konstruktorem robota protokolarnego C3PO?

a. Luke Skywalker

b. Anakin Skywalker

c. Obi-Wan Kenobi

d. Palpatine

6. Ilu lat dożył mistrz Yoda?

a. ok. 100

b. ok. 500

c. ok. 900

7. Co powiesił na ścianie w swej siedzibie przemytnik Jabba?

a. opiłowane meteoryty

b. zamrożonego Hana Solo

c. dzieła da Vinici’ego

d. „Kozę” Picassa

8. Która z postaci NIE jest bohaterem „Gwiezdnych Wojen”

a. Padawan Skywalker

b. Senator Amidala

c. Hall Solo

d. Ben Kenobi

e. Darth Caedus

9. Jaki stopień wojskowy otrzymał Jar Jar Binks?

a. kaprala

b. porucznika

c. admirała

d. generała

10. Na której planecie tworzona była armia żołnierzy-klonów konstruowanych na zamówienie?

a. Geonosis

b. Dantooine

c. Kamino 

Odpowiedzi: 1a, 2b, 3c, 4b, 5b, 6c, 7b, 8c, 9d, 10c